Zayıf Hadisle Amel

Admin Yaş : Kayıt tarihi : 02/02/09 Mesaj Sayısı : 1596 Nerden :

ZAYIF HADİS

Sahih ve Hasen hadis şartlarını taşımayan hadistir. Sahih ve Hasen hadis şartlarından herhangi biri eksik olursa hadis zayıf demektir. Birden fazla şart noksan olursa zayıflık daha şiddetli olur. Böylece zayıf hadisin dereceleri de farklılık arzeder. Bu yüzden çeşitleri hakkında 49`dan 510`a kadar değişen rakamlar verilmiştir.

Tirmizî`ye gelinceye kadar hadisler "sahih" ve "sakîm (zayıf)" diye ikiye ayrılırdı. Zayıf hadisler de "metrûk" ve "ğayr-i metrûk" olarak ikiye ayrılıyordu. Tirmizî`den sonra sahih ile zayıf arasına bir de "hasen" çeşidi girdi. Böylece "Ğayri metrûk zayıf" hadisler "hasen" terimiyle zayıflar arasından ayrılmış oldu. O halde Tirmizî`den önce yaşamış bir muhaddisin dilindeki "zayıf hadis" teriminin "hasen hadisleri" de içine aldığı dikkatten uzak tutulmamalıdır.

Zayıf hadisle amel konusunda üç ayrı görüş vardır. -Asla amel olunmaz, - Mutlak olarak amel olunur, -Amellerin faziletleri konusunda özel şartlarına bağlı olarak amel olunur. Zayıf hadisi belli kısımlara ayırıp, bazı şartlarla amel etmek görüşü orta ve doğru bir yoldur.

1) Hiçbir konuda zayıf hadisle amel edilmez. Yahya b. Maîn'den nakledilen bu görüşü, Buhârî ve Müslim'in yanısıra İbn Hazm, Ibni Teymiyye,Kadı Ebû Bekr İbnu'l-Arabî ve Ebu Şammetu’l-Makdisi gibi İslam alimleri bu görüştedir.

2) Her konuda zayıf bir hadisle amel edilebilir. Ahmed b. Hanbel ve Ebû Dâvûd "zayıf hadis re'y, yani kıyas yoluyla ictihadtan daha iyidir" diyerek bu görüşü tercih etmişlerdir. Ancak bu alimler zayıf hadisle amel edilebilmesi için konusunda başka herhangi bir rivayetin olmamasını şart koşmuşlardır.Bu kategoriye Imam Safii,Imam Ebu Hanife ve Imam Malikde dahildir.

3) Bazı şartları taşıması hâlinde, akait ve ahkâma ait olmaksızın va’z, amellerin fazileti, kıssa gibi konularda şartlı olarak zayıf hadisle amel edilebilir.

Ayrica zayiflik ve sahihlik muhaddisin ictihatina göre degisir.
Bir alimin sahih dedigine baska alim zayif diyebilir.
Bunlar müctehid oldugu sürece aralarinda iddalasma olmaz. Onun ictihatidir denir. Karalama olmaz. Herkes bu konudaki alimlerin farkli görüslerinden biri ile amel eder.

www.fukaha.com adresinden alınmıştır.

Bu konuda üç ayrı görüş bulunmaktadır.

1) Zayıf hadile hiçbir konuda amel olunmaz.
2) Her konuda amel olunur.
3) amellerin faziletleri konusunda özel şartlara bağlı olarak amel edilir.
İbn Hacer'e göre söz konusu şartlar şunlardır:
a) Hadis sadece yalancı birinden gelmemeli
b) Başka nasslarla sabit olan bir konunun kapsamında olmalı
c) Amel edilirken o hadisin mutlak doğru olduğuna inanılmamalı, aksine ihtiyaten amel edildiği bilinmelidir.

Iraki ise, ahkam ve akaid konularındaki zayıf hadislerin zayıf oldukları vurgulanmadan rivayet edilemeyeceği, hiçbir hadis aliminin bu konuda hoşgörülü davranmadığını ifade etmiştir.

Ahmed b. hanbel ve Ebu Davud es-Sicistani'ye göre ise, başka hadis bulunmadığı takdirde ahkama aid meselelerde zayıf hadisle amel edilir.

Prof. Dr. İsmail L. Çakan, Anahatlarıyla Hadis, Ensar Neşriyat, shf. 195-197

Admin Yaş : Kayıt tarihi : 02/02/09 Mesaj Sayısı : 1596 Nerden :

Zayıf hadisle amel konusunda başlıca üç görüş vardır:

A) Hiçbir şekilde amel edilmez,
B) Her şekilde amel edilir,
C) Bazı şartlarla amel edilir.

Bu son görüşte olanlar bu şartlerı şöylesıralamışlardır:

1) Zayıf hadislerle ahkam konusunda değil amellerin faziletleri ile ilgili konularda amel edilir.
2) Bazı şartlarla ahkam konusunda da zayıfla amel edilebilir.

Bu şartlar da şunlardır:
a) Zayıf hadis başka bazı hadislerle destekleniyor olmalı,
b) Senedi zayıf bile olsa ümmetin amel edegeldikleri hadisler ile ahkamda amel edilir,
c) İhtiyata daha uygun olan zayıf hadisle ahkamda amel edilir,
d) Zayıf hadisten başak delil olmayan konularda zayıf hadis ictihada tercih edilerek onunla ile amel edilir.

Yrd. Doç. Dr. Mahmut Denizkuşları, Sünneti Terk - Kur'anla Amel Meselesi, Hüner Kitabevi, shf. 48,49