Oku İlla Oku

Admin Yaş : Kayıt tarihi : 02/02/09 Mesaj Sayısı : 1596 Nerden :

Bir rivayette, "Oku!" ile başlayan Alâk Sûresinin hemen ardından, Kalem Sûresi nazil olmuş ve yazının en önemli malzemesi "kalem" övülmüştür.(1) Demek,"okumak, düşünmek, ilim, akıl ve hikmet ile 'yenilenmek-içtihad', mü'minler için kâinat çapında bir vüsat taşıyor.

Namaz, zekât, oruç, hac gibi ibadetler hakkında 3, 5, 10 âyet var. Ahkâm âyetleri 250 civarındadır. Gerçek şu ki, tefekkür, ilim, araştırma, düşünme, okuma, öğrenme, bilme, akıl etme, bakma, görme, inceleme ile ilgili 780'i aşkın âyet vardır. Kur'ân, insanı kendisine körükörüne çekmez; "Hiç kör ile gören bir olur mu? Hiç düşünmez misiniz"(2), "Ey akıl sahipleri, bakmıyor musunuz, anlamıyor musunuz, okuyunuz, inceleyiniz, araştırınız" diye teşvik ederek ona yönlendirip gönderir.

Kur'ân-ı Kerim'de, "oku!" kökünden türemiş 87 kelime var. Üç ayrı âyette "oku!" diye emredildiğini naklettik. Üç ayrı âyette de, "okuyunuz!" diye çoğul şeklinde hepimize bir emir verilmiştir. 68 yerde ise, "okumak" mânâsını telkin eden "Kur'ân" kelimesi geçer. Okumanın vasıtası "yazma'ya ise çok daha yer verildiğini görüyoruz: Kur'ân-ı Kerim'de, "yazmak" mânâsına gelen "kitap" kökünden türemiş 320 kelime yer alır. Tekil, çoğul olarak, 261 yerde "kitap"kelimesi geçer. Yine isim olarak bir yerde, "mektup"kelimesi yer alırken; 58 yerde de aynı kökten "fiil" olarak geçer.

Yazmak mânâsında "satr" kökünden türemiş beş ayrı kelime işlenir. Kezâ, yine yazmak mânâsını ifâde eden , "ze-be-re" kökünden 11 kelime vurgulanır. Bunlar toplandığında, "yazmak"mânâsında 336 kelime ettiğini buluyoruz.

Bilmek mânâsına gelen "ilm" kökünden 780 kelime. Bunlardan 426'sı fiil, 354'ü isimdir. Yine, Kur'ân'da Hakim ismi çok tekrarlanır. "İlm" mânâsında, "hikmet"20; "hâkim" 97 yerde tekrarlanır. Kezâ, "bilmek" mânâsında 70 "marifet" kelimesi geçer. İlmi kazanmanın yolu, vasıtası olan "tefekkür" 18, "akl ve taakkul" 49, defa işlenir. "Tefakkuh, tedebbür, tefehhüm, şuûr" gibi pek çok kelimeyi de ilâve ettiğimizde karşımıza büyük bir yekûn çıkmakta; okumamaya hiçbir mazeret bırakmamaktadır."(3)

Dipnotlar:

1-Kur'ân, Kalem, 1; 2-Agk, En'am, 50; 3-Prof. Dr. İbrahim Canan, Okuma Yazma Seferberliği, İst. Cihan Yayınları, 1984, s. 34-43