Hafız Ebu Nuaym el-İsfahani’den Sohbet Adabıyla İlgili 40 Hadis

Admin Yaş : Kayıt tarihi : 02/02/09 Mesaj Sayısı : 1596 Nerden :

Hazırlayan ve Tercüme eden: Ebu Muaz Seyfullah Erdoğmuş
1- Aişe radıyallahu anha’dan: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki:
“İnsanların en şerlileri; kötülüklerinden korkulduğundan dolayı kendilerine ikram edilen (saygı gösterilen)lerdir.”
(Ebu Nuaym Hilye (6/335) Sunenu’l-İsfahani (2248)
2- İbn Ömer radıyallahu anhuma’dan: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“İnsanların arasına karışıp onlardan gelecek eziyetlere sabreden mümin, insanların arasına karışmayan ve onlara sabretmeyen müminden daha üstündür.”
(Ebu Nuaym Hilye (7/365) Sünenu’l-İsfahani (2249)
3- Sehl b. Sad radıyallahu anh’den: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Kendisi için gözettiği fazileti senin için gözetmeyen kimseyle arkadaşlık etme”
(Ebu Nuaym Hilye (10/25) Sunenu’l-İsfahani (2252)
4- Aişe radıyallahu anha’dan: “Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem insanlara seviyelerine göre hitap etmemizi emretmiştir.”
(Ebu Nuaym Hilye (4/379) Sunenu’l-İsfahani (2253)
5- Ebu Hureyre radıyallahu anh’den: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Salih kimse Salih haberle gelir, kötü kimse de kötü haberle gelir”
(Ebu Nuaym Hilye (3/95) Sunenu’l-İsfahani (2257)
6- Muaz b. Cebel radıyallahu anh’den: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Bir kimseyi seversen onunla tartışma, ona zulmetme, ona işaret etme, onu sorgulama. Muhtemeldir ki onun bir düşmanıyla karşılaşırsın da onda olmayanı sana haber verir böylece aranızı ayırır.”
(Ebu Nuaym Hilye (5/136) Sunenu’l-İsfahani (2265)
7- Ümm Gülsüm radıyallahu anha’dan: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“İnsanların arasını düzeltmek için hayrı söyleyen yalan söylemiş olmaz.”
(Ebu Nuaym Hilye (6/266) Sunenu’l-İsfahani (2278)
8- Vasile radıyallahu anh’den: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Kardeşinin düştüğü olumsuz bir durumu yayma. Sonra Allah onu kurtarır da seni belaya uğratır.”
(Ebu Nuaym Hilye (5/186) Sunenu’l-İsfahani (2291)
9- Ebu Hureyre radıyallahu anh’den: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Muhakkak ki kişi, meclisinde bulunanları güldürmek için bir kelime söyler de, bu sebeple Süreyya yıldızından daha uzak bir yere düşer.”
(Ebu Nuaym Hilye (3/164, 8/178) Sunenu’l-İsfahani (2294-95)
10- İbn Ömer radıyallahu anhuma’dan: “Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem laf taşımaktan, gıybet etmekten ve gıybete kulak vermekten yasakladı.”
(Ebu Nuaym Hilye (4/93) Sunenu’l-İsfahani (2297)
11- İbn Abbas radıyallahu anhuma’dan: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Bir topluluğu onlar hoşlanmadığı halde (diğer rivayette onlar kendisinden kaçtığı halde) dinleyen kimsenin kulaklarına kurşun dökülür.”
(Buhari Edebu’l-Mufred (1159) Ahmed (1/359) Tirmizi (1751) Ebu Davud (5024) Ebu Nuaym Hilye (6/276) Sunenu’l-İsfahani (2304)
12- Muaz b. Cebel radıyallahu anh’den: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Rabbim Azze ve Celle’nin beni putlara ibadetten sonra yasakladığı şeylerin başında içki içmek ve insanlara kaba saba sözler etmek vardır.”
(Ebu Nuaym Hilye (5/235, 9/303) Sunenu’l-İsfehani (2307-2308)
13- Nevvas b. Sem’an radıyallahu anh’den: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Kardeşine bir söz söylediğinde onun seni doğrulaması, fakat senin onu yalanlaman ne büyük bir hainliktir!”
(Ebu Nuaym Hilye (6/99) Sunenu’l-İsfahani (2313)
14- Ebu’d-Derda radıyallahu anh’den: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Bir kimseden bir söz işiten onu nakletmeye heveslenmesin. Zira o gizli tutmanı istememiş olsa bile, bir emanettir.”
(Ebu Nuaym Hilye (3/359) Sunenu’l-İsfahani (2314)
15- Cabir radıyallahu anh’den: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Bir ayıbı gizleyen kimse, diri olarak gömülen bir çocuğu diriltmiş gibi olur.”
(Ebu Nuaym Hilye (5/233) Sunenu’l-İsfahani (2315)
16- Muaviye radıyallahu anh’den: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur:
“Muhakkak ki sen, insanların kusurlarının peşine düşersen onları ifsat edersin ya da neredeyse ifsat etmiş olursun.”
(Ebu Nuaym Hilye (6/118) Sunenu’l-İsfahani (2316)
17- Harmele b. İyas radıyallahu anh’den: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Allah’tan kork! Bir meclise gidip de oradan ayrıldığın zaman, onlardan işittiklerinden hoşuna gidenleri naklet. Hoşuna gitmeyenleri nakletme!”
(Ebu Nuaym Hilye (1/358) Sunenu’l-İsfahani (2317)
18- Aişe radıyallahu anha’dan: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Muhakkak ki Allah her işte Rıfkı (yumuşak muameleyi) sever.”
(Ebu Nuaym Hilye (6/350) Sunenu’l-İsfahani (2412)
19- Safvan b. Assal el-Muradi radıyallahu anh’den: “Nebi sallallahu aleyhi ve sellem ile birlikte bir yolculuktaydık. Bir adam bize doğru gelmeye başladı. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem onu görünce:
“Bu kimse, kavminin ne kötü bir mensubu ve ne kötü bir adamdır” dedi. Adam gelince onu meclisine yaklaştırdı. Sonra adam gidince dediler ki:
“Ey Allah’ın rasulü! Onu gördüğünde kavminin ne kötü bir mensubu ve ne kötü adam olduğunu söyledin. Sonra meclisine yaklaştırdın.” Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Şüphesiz o munafık bir kimsedir. Nifakını idare ettim ve başkalarını bana karşı ifsat etmesinden sakındım.”
(Ebu Nuaym Hilye (4/191) Sunenu’l-İsfahani (2425)
20- Cabir radıyallahu anh’den: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki:
“İnsanları idare etmek (bazı kusurlarına göz yummak) sadakadır.”
(Ebu Nuaym Hilye (8/246) Sunenu’l-İsfahani (2426)
21- İbn Ömer radıyallahu anhuma’dan: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Selamdan önce söze başlayana cevap vermeyiniz”
(Ebu Nuaym Hilye (8/199) Sunenu’l-İsfahani (2495)
22- Ebu Said el-Hudri radıyallahu anh’den: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Bazı kimseler bir topluluğa uğrar da içlerinden biri onlara selam verirse ve o topluluktakilerden biri bu selamı alırsa, selam verenlere de, selam alanlara da yeterlidir.”
(Ebu Nuaym Hilye (8/251) Sunenu’l-İsfahani (2496)
23- Ebu’d-Derda radıyallahu anh’den: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Çokça lanet okuyan kimseler (dünyada) şahit olamazlar ve kıyamet gününde de şefaatçi olamazlar.”
(Ebu Nuaym Hilye (3/259) Sunenu’l-İsfahani (2511)
24- Abdullah Bin Amr Radıyallahu anhuma dedi ki;
“Bir delil üzere olmadığın şeyi bırak, seni ilgilendirmeyen şey hakkında konuşma, gümüşünü (paranı) koruduğun gibi dilini muhafaza et.”
İbn Ebi’d-Dunya Kitabu’s-Samt (24) İbnü’l-Mübarek Zühd (s.29 no:89) Hennad Zühd (v.103) İbni Hibban Ravzatü’l-Ukala (s.55) Ebu Nuaym Hilye (1/288)
25- Esved Bin Asram el-Muharibi Radıyallahu anh’den; “Dedim ki bana tavsiyede bulun ey Allah’ın Rasulü!” Buyurdu ki;
“Eline sahip ol” Dedim ki;
“Elime sahip olamazsam?" Buyurdu ki;
“Diline sahip olamaz mısın?”
“Dilime de sahip olamazsam?" Dedim. Buyurdu ki;
“Elini ancak hayır için genişlet (hayır yolunda cömert ol), dilinle de sadece iyi şeyler söyle”
İbni Ebi’d-Dünya Kitabu’s-Samt (s.178, no:5) Taberani (8/273) Ebu Nuaym Ahbaru Isbehan (2/379)
26- Zeyd Bin Eslem Radıyallahu anh’den; “Ömer Bin el-Hattab Radıyallahu anh, Ebu Bekr Radıyallahu anh’a uğradığında onu dilini uzatmış halde gördü. Dedi ki;
“Ne yapıyorsun ey Allah Rasulünün halifesi?” Dedi ki;
“İşte bu beni ne hallere soktu. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki;
“Vücutta dilin hiddetinden dolayı Allah’a şikâyetçi olmayan bir organ yoktur.”
İbn Ebi’d-Dünya Kitabu’s-Samt (13) Ebu Yala Müsned (1/4) İbni Sünni Amelü’l-Yevme ve’l-Leyle (7) İbn Ebi’d Dünya Kitabu’l-Vera (465/2) Ebu Bekr Bin Nakur Fevaidu’l-Hisan (133/1) Ebu Nuaym Ruvvat An Said Bin Mansur (209/1) Beyhaki Şuab (9/65)
27- Abdullah Bin Mes’ud Radıyallahu anh dedi ki;
“Kendisinden başka İlah olmayan zata yemin olsun ki, yeryüzünde dilden daha uzun süre hapsedilmeye layık bir şey yoktur.”
İbn Ebi’d Dünya Samt (s.190, no:16) İbnü’l-Mubarek Zühd (s.129 no:184) Ahmed Zühd (s.162) Hennad Bin es-Seri Zühd (103) Ebu Nuaym Hilye (1/134) İbni Hibban Ravzatu’l Ukala (s.48) Ebu Ubeyd Kitabu’l Emsal (s.39 no:18) Askeri Cemheratu’l-Emsal (1/22)
28- Muaz Bin Cebel radıyallahu anh dedi ki; “Ey Allah’ın Rasulü! Bana tavsiyede bulun” Buyurdu ki;
“Allah’a O’nu görür gibi ibadette bulun. Kendini ölülerden say. Dilersen sana, kendisiyle bunlara sahip olabileceğin şeyi göstereyim.” Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem, eliyle dilini gösterdi ve buyurdu ki;
“İşte budur.”
Kitabu’s-Samt (22) Benzerleri; Ahmed (2/343) Ebu Nuaym Hilye (6/115, 8/202)
29- Ya’la Bin Ubeyd’den; Yanımıza Muhammed Bin Sûka Radıyallahu anh girdi ve dedi ki;
“Size faydalanmış olduğum, sizin de faydalanacağınızı umduğum bir söyleyeceğim. Bize Ata Bin Ebi Rebah Radıyallahu anh şöyle demişti;
“Sizden öncekiler, fuzuli sözlerden hoşlanmazlardı. Allah’ın kitabını okumak, iyiliği emretmek, kötülüğü yasaklamak ve geçimleri için söylemeye mecburen muhtaç oldukları sözler dışındakileri, fuzuli sayarlardı. Şu ayetleri inkar mı edersiniz;
“Hâlbuki Üzerinizde gözcü melekler, kıymetli kâtipler var.” (İnfitar 10-11)
“Hatırla ki, biri sağında, biri solunda iki melek, işlediklerini tesbit ederler.” (Kaf 17)
“Ağzından bir söz çıkmaz ki yanında hazır bir gözcü bulunmasın.” (Kaf 18)”
"Sizden biriniz, amel defteri açıldığında içindekilerin çoğunun ne diniyle nede dünyasıyla alakalı olmayan şeylerle dolmuş olmasından utanmaz mı?"
Kitabu’s-Samt (78) Hennad Zühd (104) Ebu Nuaym Hilye (7/65)
30- eş-Şa’bî Radıyallahu anh dedi ki; “İnsanlara hitap eden hiçbir hatip yoktur ki, kıyamet günü hutbesi kendisine arz olunmasın.”
Kitabu’s-Samt (95) İbnü’l-Mübarek Zühd (136) Ebu Nuaym Hilye (4/312)
31- İbni Abbas Radıyallahu anhuma’dan; “Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki;
“Kardeşinle çekişme ve ona şaka yapma. Ona bir söz verdiğinde sözünden dönme”
Kitabu’s-Samt (123) Tirmizi (4/359) Buhari Edebü’l-Müfred (394) Ebu Nuaym Hilye (3/344)
32- Tarık radıyallahu anh’den; Sa’d (bin Ebi Vakkas) ile Halid (Bin Velid) radıyallahu anhuma arasında bir konuşma geçmişti. Bir adam Sa’d radıyallahu anh’ın yanına giderek Halid Radıyallahu anh’ın aleyhinde konuştu. Sa’d Radıyallahu anh dedi ki;
“Sus! Bizim aramızdaki şey dinimize varmadı.”
İbn Ebi’d-Dunya Kitabu’s-Samt (248) Ebu Nuaym Hilye (1/4)
33- Cabir radıyallahu anh'den; Bizler peygamber Sallallahu aleyhi ve sellem'in yanında idik. Çirkin bir koku geldi. Bunun üzerine Rasulullah Sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki;
"Şüphesiz münafıklardan bazı insanlar, Müslümanlardan bazılarının gıybetini yaptı. İşte bu kokunun sebebi budur."
Kitabu’s-Samt (618) Ahmed (3/351) Ebu Nuaym Hilye (8/121)
34- Mutarrif (İbnuş-Şıhhîr) radıyallahu anh’den; “Allah’ın Celali göğsünüzde büyüsün. Biriniz O’nun ismini, köpeğine, eşeğine, koyununa “Allah’ım onun belasını ver” demek için zikretmesin.”
Kitabu’s-Samt (634) İbnü’l-Mubarek Zühd (s.71) Ebu Nuaym Hilye (1/209)
35- Hunas Bin Suhaym dedi ki; “Ziyad Bin Hudayr (ya da Cüdeyr) ile mezbeleden dönmüştüm. Konuşmam arasında
“Hayır, emanete yemin ederim ki” dedim. Bunun üzerine Ziyad ağlamaya başladı, bir süre ağladı. Ben kötü bir şey yaptığımı anladım ve ona;
“Söylediğim çirkin bir şey miydi?” dedim. Dedi ki;
“Evet, Ömer radıyallahu anh bizleri emanet ile yemin etmekten şiddetle sakındırırdı.”
Kitabu’s-Samt (635) İbnü’l-Mubarek Zühd (s.70) Ebu Nuaym Hilye (4/196)
36- Ebu Salebe el-Huşeni radıyallahu anh’den: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Muhakkak ki sizlerin bana en sevimli ve en yakın olanlarınız ahlakı en güzel olanlarınızdır. Benden en uzak olanlarınız ise ahlakı en kötü olanlarınız, gevezelik yapanlarınız, sözü uzatıp gereksiz ayrıntılara dalanlarınız ve övünerek yapmacık konuşanlarınızdır.”
Ebu Nuaym Hilye (3/97, 5/188) Sunenu’l-İsfahani (2396, 2403)
37- Ebu Hureyre radıyallahu anh’den: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“İnsanlara teşekkür etmeyen Allah’a şükretmiş olmaz.”
Ebu Nuaym Hilye (9/22) Sunenu’l-İsfahani (2422)
38- İbn Ömer radıyallahu anhuma’dan: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Allah’a sığınanı sığındırınız. Sizden Allah adıyla bir şey isteyene veriniz, size iyilikle gelene karşılık veriniz. Hiçbir şey yapamazsanız o iyiliği övünüz. Ta ki sizlerin karşılık verdiğiniz bilinsin.”
Ebu Nuaym Hilye (9/56) Sunenu’l-İsfahani (2423)
39- İbn Ömer radıyallahu anhuma’dan: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Bir kimse, fısıldaşan iki kişinin arasına onların izni olmadan giremez.”
Ebu Nuaym Hilye (8/198) Sunenu’l-İsfahani (2309)
40- İbn Mesud radıyallahu anh’den: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Üç kişi olduğunuz zaman içinizden ikisi, üçüncünüzü katmadan aralarında fısıldaşmasın. Zira böyle bir hareket onu üzer.”
Ebu Nuaym Hilye (4/107) Sunenu’l-İsfahani (2310)

http://ebumuazblogspot.com adresinden alınmıştır.