Konu: "Eğer Şöyle Olsaydı......" Dememek Hakkında C.tesi 06 Haz. 2009, 15:24
Allah (c.c) şöyle buyuruyor:
“Eğer bu işte bizim fikrimiz alınsaydı, burada öldürülmezdik” diyorlar. De ki: “Evlerinizde olsanız bile haklarında ölüm yazılı olanlar mutlaka devrilecekleri yere varırlar. Bu Allah’ın içinizde olanı denemesi kalplerinizde olanı arıtması içindir. Allah kalplerde olanı bilir.” (Al-i İmran: 154)
“Ey iman edenler! Yolculuğa çıkan veya savaşa giden kardeşleri hakkında: “Eğer (onlar) yanımızda olsalardı ölmez ve öldürülmezlerdi” diyen inkarcılar gibi olmayın. Allah, işte bunu onların kalplerine bir sıkıntı olarak bıraktı. Şüphesiz ki Allah yaşatan ve öldürendir. Ve Allah yaptıklarınızı görendir.” (Al-i İmran: 156)
“Eğer (onlar) yanımızda olsalardı ölmez ve öldürülmezlerdi.”
Şüphesiz insanlar arasında, yakınları kazada veya savaşta öldürüldüğünde, bunu tabi bir ölüm olarak görmeyen ve bu sebeple üzülen, saçmalayan kimseler vardır. İşte Allah (c.c) bu ayette onların halini bildiriyor.
Bu kafirler, ister öz kardeşleri olsun, ister nesep, sıhriyet, fikir ve arkadaşlık sebebiyle sahip oldukları kardeşleri olsun; bu kardeşleri ticaret veya savaş yolculuğuna çıkıp da öldürüldüklerinde: “Eğer bizim yanımızda olsaydılar, ölmez ve öldürülmezlerdi.” derler.
Allah (c.c)’a, kaza ve kadere iman etmeyen, kaza ve kadere rıza göstermeyen kafirler, insanın normal olarak; evinde, yatakta veya hastalıktan dolayı ölmesi gerektiğine inanırlar. Fakat eğer başka sebeplerden dolayı ölürlerse bu onlar için anormal bir hal olur.
Allah (c.c) bu ayette iman etmeyen kafirlerin sahip oldukları düşünceyi ve söyledikleri sözleri bildiriyor ki müslümanlar onlar gibi söylemesin ve inanmasınlar.
Bir olay olup bittikten sonra: “Şöyle olsaydı, böyle olurdu” veya “böyle olmazdı” gibi sözleri ancak kadere inanmayan kafirler söyleyebilirler. Zaten ayette zikri geçen kimseler de münafık ve kafir olan kimselerdir.
Mü’minlerse, bir olay olmadan önce o olaya karşı önceden tedbirini alır ve olay olduktan sonra hiçbir zaman: “Şöyle olsaydı, şöyle olurdu” veya “şöyle olmazdı” demez. Fakat tedbir olayını gerçekleştirmesine rağmen başına gelen olayın hangi hatadan kaynaklandığını düşünerek, üzülebilir, bir daha böyle hatalar yapmamak için daha dikkatli davranma konusunda çeşitli dersler çıkarırlar ama, ayette bahsedilen kafirler gibi inanmaz ve konuşmazlar.
Rasulullah (s.a.v) konuştuğu zaman en güzel, akideye en uygun ve şirke en uzak olan kelimeleri kullanırdı. Rasulullah (s.a.s), bir iş bittikten sonra: “Böyle yapsaydım şöyle olurdu” gibi sözleri söylemeyi nehyetti.
Ebu Hureyre (r.a)’den Rasulullah (s.a.v)’in şöyle buyurduğu rivayet edilmiştir:
“Sana faydası dokunacak hususlara azimle sarıl, Allah’tan yardım iste. Sakın acze düşme. Başına bir zarar geldiğinde: “Eğer böyle yapsaydım, şöyle olurdu” deme. Ancak de ki: “Allah böyle takdir etti ve Allah elbette dilediğini yapar.” Zira “eğer” sözü şeytanın işine yol açar.” (Müslim)
İslam dini “eğer” sözünün kulanılmasını bazı durumlarda yasaklamış, bazı durumlarda da mübah kılıp iyi görmüştür. Eğer sözünü kullanmak şu durumda yasaktır:
Kendisine hoşuna gitmeyecek birşey yapıldığında veya sevmediği bir ameli işlediğinde, kişinin: “Eğer böyle yapsaydım, şöyle olurdu” veya: “Eğer şöyle yapılsaydı böyle olmazdı” demesi haramdır. Bu, şeytanın işine yol açar ve iki nedenden dolayı haram kılınmıştır:
Birincisi: Böyle demek, kalbe üzüntü ve pişmanlık kapılarını açar ki, kişinin bu gibi duygulardan uzak durması gerekir. Zira bu duygular, kişiye zarardan başka hiçbir fayda vermez.
İkincisi: Böyle bir durumda, Allah’a ve Allah’ın kaderine karşı edepsizlik edilmiş olur. Çünkü, büyük–küçük meydana gelen bütün olaylar Allah’ın dilemesi ve kaderiyle oluşurlar. Allah’ın olmasını dilediği şey mutlaka olur, olmamasını dilediği şey de mutlaka olmaz. Bunu hiçkimse ve hiçbir güç değiştiremez.
“Eğer” sözünün kullanılmasını, İslam şu durumlarda mübah kılmıştır:
Hayrı temenni ederek “eğer” sözünü kullanmak. Mesela; “Eğer falan adam kadar malım olsaydı, Allah yolunda harcardım” demek veya Rasulullah’ın dediği gibi:
“Eğer Musa kardeşim biraz daha sabretseydi, Allah (c.c) Musa ve Hızır hakkında bize daha fazla kıssa anlatırdı” demek caizdir.
Kısacası hayrı temenni ederek “eğer” sözünü kullanmak mübah ve iyi bir amel, fakat şer hususunda temenni ya da pişmanlık ifade ederek kullanmak kesinlikle haramdır.
Olmuş olan bir meselede: “Şöyle olsaydı, şöyle olmazdı” sözleri, kadere imana aykırı sözlerdir. Fakat olmamış olan bir mesele, ölüm, rızık, çocuk sahibi olmak, evlenmek vb. gibi irademiz dışında olan meselelerde: “Böyle yapsaydım, şöyle olurdu” denmez. Fakat bir sebebe bağlı olan olaylardan önce böyle söylemek caizdir. “Sabah işe erken gidersen kazancın artabilir. Tedbirini alırsan başına kaza gelmeyebilir. Günah işlersen azab görürsün. Binadan aşağı atlarsan düşersin, bıçağı saplarsan girer, ateşe atlarsan yakar, elektiriği tutarsan çarpılırsın” gibi sebebe bağlı olan olayları olmadan önce söylemek caizdir. Fakat bunlar olduktan sonra: “Şöyle yapsaydım, şöyle olmazdı” demek caiz değildir.
“Allah, işte bunu onların kalplerine bir sıkıntı olarak bıraktı.” (Al-i İmran: 156)
Böyle konularda kafirler iki çeşit üzüntü duyarlar:
1- Allah (c.c), sapık inançlarından dolayı kafirlerin kalplerine hasret ve üzüntü verir.
2- Kafirler, mü’minlerin kendileri gibi bir inanca sahip olmadıklarını ve aynı cahili adet ve sözleri söylemediklerini, bilakis, başlarına gelen musibetlerden dolayı üzülmeyip kadere rıza gösterdiklerini ve zaafa düşmediklerini görünce çeşitli sebeplerden dolayı kalplerinde üzüntü meydana gelir.
“Şüphesiz ki Allah yaşatan ve öldürendir.” (Al-i İmran: 156)
Mü’min kişi yaşatan ve öldürenin Allah olduğunu şüphe etmeksizin, kesin olarak bilir ve buna inanır. Hiç kimse eceli bittiğinde bir an bile yaşamaz.
“Ve Allah yaptıklarınızı görendir.” (Al-i İmran: 156)
Allah (c.c) her işlenen ameli görmekte, nefislerde varolan inancı, kalpleri etkileyen ve şeytanın kapısını açan söz ve amelleri çok iyi bilmekte ve mü’minleri bu söz ve amellerden sakındırmaktadır. Aynı şekilde Allah (c.c) mü’minlerin bu gibi sözlerden kaçınmalarının sebebinin imanlarından dolayı mı yoksa kafirlerden korktukları için mi olduğunu da çok iyi bilmektedir.
Ayetten Çıkan Hükümler:
1- Müslümanlar, inançlarını, dillerini ve amellerini akideye zıd olan sözlerden korumalıdırlar.
2- Kafirlerin konuştuğu söz ve amelleri örnek alıp onlara benzememelidirler.
3- Büyük ihtimalle öldürülecekleri korkusuna kapılıp da cihada katılmamak haramdır ve kişinin üzerinden cihadın farziyetini kaldırmaz.
Paz 28 Ekim 2012, 12:04
Konu: "Eğer Şöyle Olsaydı......" Dememek Hakkında 
C.tesi 06 Haz. 2009, 15:24