Allah'ın Selamı, Rahmeti ve Bereketi Hidayete Tabi Olan Kullarının Üzerine Olsun...
Would you like to react to this message? Create an account in a few clicks or log in to continue.

Allah'ın Selamı, Rahmeti ve Bereketi Hidayete Tabi Olan Kullarının Üzerine Olsun...

İSLAMİ BİLGİ PAYLAŞIM SİTESİ
 
AnasayfaLatest imagesAramaKayıt OlGiriş yap
Rahmet Forum Son Konular
Konu Yazan GöndermeTarihi
star
starPaz 28 Ekim 2012, 12:04
star
starÇarş. 14 Eyl. 2011, 21:58
star
starSalı 13 Eyl. 2011, 18:41
star
starSalı 06 Eyl. 2011, 19:48
star
starSalı 06 Eyl. 2011, 19:15
star
starSalı 06 Eyl. 2011, 19:02
star
starPtsi 05 Eyl. 2011, 22:51
star
starPaz 04 Eyl. 2011, 13:51
star
starCuma 02 Eyl. 2011, 16:06
star
starCuma 02 Eyl. 2011, 15:45
Similar topics
  • » Halifelik Hakkında
  • » Zeyd b. Ali Hakkında

  • Kolonya, Sabun, Şampuan vb Hakkında

    Önceki başlık Sonraki başlık Aşağa gitmek
    Yazar Mesaj
    e-mir
    Admin
    Admin
    e-mir
    Yaş :
    Kayıt tarihi : 02/02/09
    Mesaj Sayısı : 1596
    Nerden :
    Kolonya, Sabun, Şampuan vb Hakkında Vide
    http://www.rahmet.yetkin-forum.com
    MesajKonu: Kolonya, Sabun, Şampuan vb Hakkında Kolonya, Sabun, Şampuan vb Hakkında Icon_minitimePerş. 25 Ağus. 2011, 15:49

    Kolonyanın ve bu gibi maddelerin pis olup olmaması, içkinin (hamr) pis olup olmamasıyla ilgili bir mes'eledir Bilindiği gibi dinimizde içki (hamr), aklı koruma gayesiyle haram kılınmış ve büyük günahlardan sayılmıştır İçkiden bahseden ayetlerin sonuncusunda şöyle buyurulur: "Ey iman edenler! içki, kumar, putlar, kısmet çekilen zarlar hep şeytan işi pis şeylerdir, içki ile kumarda, şeytan sırf aranıza düşmanlık ve kin sokmayı ve sizi Allah (cc)'ı anmaktan ve namaz kılmaktan alıkoymayı ister Artık vazgeçiyorsunuz değil mi?" (Mâide 5:90-91) Görüldüğü gibi burada içki (hamr) "pis" diye nitelendirilmiştir Konumuzla ilgili birinci önemli nokta budur İçkinin "pis" olduğunu kabul edersek, neyin içki (hamr) olduğu mes'elesi karşımıza çıkar, ikinci önemli nokta da budur Bunların izahına geçmeden şu hususu da hatırlatmakta yarar vardır: islâm'ın yasakladığı içki, en geniş anlamıyla "hamr", yani sarhoş eden alkoldür, yoksa her çeşidiyle "alkol" değildir Binaenaleyh, sarhoş etmeyen alkol türleri varsa ki, bildiğimiz doğru ise metil-alkol böyledir, onlar haram içki sınıfına girmezler,yani "hamr" değillerdir

    Ayrıca bir şeyin pis olması ile içilememesi ayrı ayrı şeylerdir Onun için içilemeyen her şey pis demek değildir Bu yüzden eski ve yeni bazı alimler; içkinin (hamr) içilmesi haram olmakla beraber kendisi pis değildir, üste-başa bulaşması namaza mani olmaz, kanaatindedirler Meselâ, eskilerden Rabî'a, Leys b Sa'd, İmam Şafiî'nin arkadaşı el-Müzenî, sonrakilerden de bazı Bağdat ve Kayravan alimler(1), daha sonra da San'ânî, Şevkânî(2) ve Sıddık Hasan Han(3) bunlardandır Çok azınlıkta kalan bu alimler delil olarak şunu söylerler:: Ayette içkiye "pis" (rics) denmesi onun maddî pislik olduğunu (değil, manevî pislik olduğunu anlatır Keza haram kılındığı zamanı Medine sokaklarına dökülmesi de temiz olduğunu gösterir(4) Çünkü pis olsaydı sokakların onunla pisletilmesine müsaade edilmezdi

    Bu alimlerin çok azınlıkta olmaları bir yana, görüldüğü gibi, tutundukları deliller de güçlü değildir Bu yüzden, "Müctehid imamlar, içkinin (hamr) haram ve pis olduğunda icma (görüş birliği) halindedirler"(5) denmiştir

    Çünkü:
    l İçkinin (hamr) pis oluşu "rics" kelimesiyle ifade edilmiştir Arapçada "rics", pis koku, dışkı ve kazurat yanında hem maddî hem manevî pislik için, "rics" ceza için, "riks"de maddî pislik için kullanılır Kastedilen sadece manevî pislik olsaydı "rics" kelimesi seçilmezdi(6)

    2 Rasûlüllah (sav)'a müşriklerin kaplarından yermek yeme sorulduğunda, yıkayın sonra yiyin, buyurmuşlardırOnlar bizden ayrı olarak içki ve domuz eti kullandıklarına göre, kaplarının yıkanması bunlardan dolayı istenmektedir, demek ki, bunlar pistir(7)

    3 Ayette içkiden (hamr) mutlak olarak "kaçınılması" istenmiş, sadece "içmeyin", denmemiştir Kaçınmak hem içmemek, hem de ona bulaşmamakla olur(8)

    "Hamrın" pis olduğunu cumhura (fıkıhçıların kahir ekseriyetine) göre böylece tespit ettikten sonra neye "hamr" dendiğini de öğrenirsek, baştaki mes'elemizin cevabı ortaya çıkmış olur

    İmam Ebu Hanîfe ile bazı Küfe alimlerine göre "hamr" sadece üzümden yapılan ve pişirilmeden, bekletilip keskinleşerek köpük atan sarhoş edicinin adıdır Diğerlerine "nabîz" denir Hemen hemen diğer bütün fıkıhçılar ise her sarhoş edicinin "hamr" olduğu görüşündedirler Çünkü:

    1 Her sarhoş edicinin "hamr" ve haram olduğunu söyleyen değişik hadisler ve rivayetler vardır(9)

    2 Enes Hadisinde: "içki haram kılındığında üzümden çok az içki (hamr) yapılıyordu İçkilerimiz (hamrlarımız) genellikle yaş ve kuru hurmadandı(10) denir ki, burada hurmadan yapılana da "hamr" adı verilmektedir

    3 İbn Ömer Hadisinde: "İçki (hamr) yasağı indiğinde o, beş şeyden yapılıyordu: Üzüm, hurma, buğday, arpa ve mısır
    Hamr aklı örten (mahmurlatan) şeydir(11) denir ki, bu konuda bu çok daha açıktır

    4 Bir önceki hadiste de geçtiği gibi, kelime manası itibariyle "hamr", örtmek, kapatmak demek olduğundan, sözlük anlamı itibariyle aklı örten, yani sarhoş eden her şeye "hamr" denmelidir Fahruddin Râzî bunu bu anlamda en güçlü delil sayar ve, "bunu bir çok hadisin desteklediğini de düşünün" der(12)

    5 İçki ile beraber kumarı da yasaklayan ayette, bu yasağa illet olarak (yada hikmet olarak), şeytanın bunlarla insanlar arasına düşmanlık ve kin sokması gösterilmiştir Bu da her sarhoş edicide bulunduğuna göre, hiç bir konuda birbirlerinden farkları olmamalıdır

    6 Yine aynı ayetle kumar yasaklanmış ve alimler buradan hareketle her türlü kumarın haram olduğunda icma etmişlerdir(13) Binaenaleyh, içki hakkında da aynı şey düşünülmelidir Zaten "çoğu sarhoş eden şeyin azı da haramdır"(14) hadisi vardır Üç mezhebin görüşü bu olmakla beraber, Hanefî mezhebinde de fetva verilen görüş budur(15)

    Bunlar ve benzeri birçok hadisle sarhoş eden her şeye "hamr" dendiğini, hamrın ise cumhura göre pis olduğunu öğrenmiş olunca, sarhoş etme özelliği olan kolonya, ispirto vb alkollerin cumhura göre pis ve haram olduğu ortaya çıkar Ancak Hanefîler ve özellikle de imâm Azam ve Ebu Yusuf (bu konularda İmam Muhammed genellikle diğer mezheplerde olduğu gibi düşünür) mes'eleyi adeta bir kimyager edası ile tahlil ve tasnîfe tabi tutmuşlar ve meşrubat cinsini özelliklerine göre yedi ayrı gruba ayırmışlardır Onların da bu konudaki delil ve izahları hafife alınacak ve yabana atılacak gibi değildir İmam Serahsî'nin El-Mebsût'una (XXIV/2 vd) ve İmam Kâsânî'nin Bedâyi'ine (V/l 12 vd) bakanlar bunu açıkça görebilirler Onların tasnifine göre:

    1 Şarap (hamr) çiğ yaş üzüm suyunun, kabarıp keskinleşerek köpük atmış halidir (Ebu Yusuf ve Muhammed'e göre hamr olabilmesi için köpük atması şart değildir) Bu, bütün imamlara göre kaba (muğallaza) pisliktir Bir dirhem mikdarından fazla miktarı namaza manidir(16)

    2 Yaş ve kuru hurmadan ve kuru üzümden yapılan içkiler (seker, fadîh, nakî) Bunlar da aynen şarap gibi kaba pisliktirler Pis olmadıklarına dair bir rivayet de vardır Ebu Yusuf a göre ise (hafif pislik olup) sadece fazla miktarı namaza manidir(17)

    3 Yedi grup içkinin geriye kalanları ise-sarhoş edenlerini içmek haram olsa dahi-pis olmayıp, namaza mani değildirler

    Bütün bu söylediklerimizden çıkaracağımız sonuç şu olabilir; Üzüm ve hurmadan yapılan alkollü (sarhoş edici) içkiler ittifakla haramdır ve pistir

    Hanefî Mezhebinin dışında kalan mezheplere göre çoğu sarhoş eden her içkinin azı da haramdır ve pistir
    Hanefî Mezhebinde, özellikle Ebu Hanîfe ve Ebu Yusuf a göre üzüm ve hurma dışındaki şeylerden yapılan içkiler, sarhoş edenlerini içmek haram olsa bile, pis değildirler

    Şimdi tekrar sizin sorunuzu ele alırsak: Kolonya, ispirto, şampuan, esans, mürekkep, parfüm, krem vb sıvılar üzüm ve hurma dışında bir şeyden yapılıyorlarsa ki, şu anda hepsinin öyle olduğunu sanıyorum-veya bu iki şeyden yapılsa dahi sarhoş edici alkol ihtiva etmiyorlarsa bu iki imama göre pis değildirler, namaza mani olmazlar Alkol ihtiva etmeleri halinde diğer bütün imamlara göre pistirler Bu durumda müslümanların önünde iki yol vardır:

    1 Ya bunlardan dahi kaçınmayı başarabilen birisi ise takvaya ve ihtiyatlı olana sarılıp cumhurun (müctehitler çoğunluğunun) yoluna girmek, "Şüpheli olanı bırak, olmayana git"(18) "Helâl da, haram da bellidir Arada şüpheli şeyler vardır Onlardan sakınan dinini ve ırzını korur"(l9) hadislerini ölçü edinmek

    2 Veya; bana İmam Azam ve Ebu Yusuf un bu görüşte olması yeter "Dinde kolaylık vardır"(20) buyurulmuştur"Umumî belvâ" (kaçınılmaz derecede yaygın) hal almış şeylerde, cevaz kapısı varsa caiz demek daha evlâdır "Zamanımız şüpheli şeylerden kaçabilme zamanı değildir"(21) diyerek bu tür sıvılardan kaçınmamak Her ikisine de bir şey denilemez(22)

    Görüldüğü gibi mes'ele biraz daha fertlerin İslâmî titizlikteki dereceleriyle alakalıdır Ancak şunu da belirtmek gerekir: Bu tür sıvıların kolonya ve ispirto (etil-alkol) dışındakilerinde alkolün diğer maddelerle yeni terkipler oluşturup (istihale, kimyasal tepkime) sarhoş edicilik özelliğini kaybetmesi kuvvetle muhtemeldir Başta da söylediğimiz gibi, bileşiminde alkol olduğu yazılan ya da söylenen her şey haram ve pis demek değildir Bu tür maddelerin tahlili konusunda müslüman kimyacılara ihtiyacımız vardır

    Sadece Hanefi Mezhebindeki bazı imamlara göre kolonya kullanılabilir Fakat cumhura ( fıkıhçı çoğunluğa) uyarak kolonya kullanmayanlar her halde daha ihtiyatlı davranmış olurlar

    (01) Kurtubi, VI/288
    (02) es-Seylü'l-Cerrâr, 1/35-36
    (03) Karaman, Meseleler, 1/312
    (04) Kurtubî, agk
    (05) Ebu Abdillah, Rahmetü'l-ümme, 373
    (06) Kurtubî, VI/287-288
    (07)agk
    (08) Kurtubi, VI/289
    (09) Örnek olarak bk, Müslim, eşribe, 73; Ebu Dâvud, eşribe, 5; Tirmizî, eşribe, I
    (10) Müslim, eşribe, 7,8
    (11) Buhâri, Tefsir, (5) 10, eşribe, 2; Müslim, Tefsir, 33, 34; Ebu Dâvud, eşribe, l; Nesai, eşribe, 20, 24, 46
    (12) Fahruddin Râzî, VI/43 '' (85) Kurtubi, III/52
    (13) Ebu Davûd, eşribe, 5; Tirmizi, eşribe, 3; Nesai, eşribe, 25; Ibni Mace, eşribe, 10
    (14) Elmalılı, H/763
    (15)Kasânî,VI/ll3
    (16) Kasani, VI l 15
    (17) Buharî, Buyu', 3; Tirmizî, kıyâme, 60; Müsned, III/153
    (18) Buharî, iman 39, Buyu', 2; Müslim, Müsâkât 107, 108; Ebu Dâvûd, Buyu', 3; Tirmizî, Buyu', 1; Nesâî, Buyu', 2; Müslim, Müsâkât, 107, 108; Ebu Dâvûd, Buyu', 3; Tirmizî, Buyu', I; Nesâî, Buyu', Kudât, II; Ibn Mâce, Fiten, 14
    (19) Buharî, iman, 29; Nesâî, iman, 28; Müsned, V/69
    (20) İbn Nüceym, el-Eşbâh, II/108 (Hamevî ile birlikte)
    (21) Nitekim Merhum Elmalı'nın şu sözleri bunu doğrulan "Üzüm şarabı ve bundan mamul olan müskirat aynen necistir Öbürlerinin ise necis olması şüphelidir Meselâ üzerine şarap ve şampanya ve arak (rakı), konyak dökülmüş olanlar her halde yıkamadıkça namaz kılamazlar Lakin üzüm şarabından mamul olmayan, ispirto, bira vesair müskirat içilemezse de elbiseye veya bedene sürülmesi de namaza mani olur diye iddia edilemez" (Tefsir, 11/762-763); Allâme M Zahidü'l-Kevserî de, Hayrettin Karaman Bey'in kendi arşivindeki bir mektup suretinden aktardığına göre: "Uzun sözün kısası, ispirto Ebu Hanife'ye göre necis (pis) değildir, imam Azam'ın kavli, çoğunca böyle cankurtaranlık yapar Kokuya konması ve elbiseye dokunması zarar vermez" der (İl Günün Meseleleri, 1/314) Abdulfettâh Ebu Gudde Hoca da bunu destekler mahiyette şunları aktarın "Dürrü'l-Muhtâr'da Allâme Hısninin şu sözü nakledilir Hamrın (şarabın) dışındaki sarhoş edicilerde üç rivayet vardın l Kaba pisliktirler 2 Hafif pisliktirler 3 TemizdirlerHafif pislik olduğunu söyleyen rivayete göre, sürüldükleri elbisenin veya bedenin dörtte birinden az olmaları halinde bu bağışlanırDeğeri! Alim Ahmed ez-Zerkâ temiz olduklarını esas alır ve öyle fetva verirdi Üstadımız Allâme Kevserî de şarap dışındaki sarhoş edicilerin (ispirto gibi) kullanılmalarının caiz, içilmelerinin haram olduğunu söyler ve imam Ebu Hanife'nin mezhebinin bu olduğunu zikrederdi Bu iki değerli alimin fetvalarında insanlar için kolaylık ve müsamaha olduğu açıktır Çünkü bu tür maddeler bu gün hayatın bir çok sahasına girmişlerdir Ama, şüphesiz kaçınabilenlerin bunlardan uzak durması da güzel bir şeydir Çünkü temiz olup olmadıkları konusunda alimlerin ihtilafı vardır" (Fethu-bâbi'l-inâye, 1/258 dipnotu)
    Prof Dr Faruk BEŞER (FETVALARLA ÇAĞDAŞ HAYAT)
    Selam ve dua ile

    www.mumsema.com adresinden alınmıştır.
    Sayfa başına dön Aşağa gitmek

    Kolonya, Sabun, Şampuan vb Hakkında

    Önceki başlık Sonraki başlık Sayfa başına dön
    1 sayfadaki 1 sayfası

    Bu forumun müsaadesi var: Bu forumdaki mesajlara cevap veremezsiniz
    Allah'ın Selamı, Rahmeti ve Bereketi Hidayete Tabi Olan Kullarının Üzerine Olsun... :: DİNİ KONULAR :: Fıkıh :: Salih Ameller -